ศิลปะประยุกต์ หรือ ประยุกต์ศิลป์ (Applied Arts) คืออะไร

ว่าด้วยเรื่องของศิลปะ​ เรานึกถึงอะไรบ้าง?
หลายคนคงตอบคล้ายๆ​ กันใช่ไหมคะว่า​ ศิลปะคือการวาดรูป​ คือการจรดพู่กันลงไปบนแคนวาส​ ไม่ผิดเลยค่ะที่เราจะมองหรือนึกเกี่ยวกับคำว่า​ ศิลปะ​ เป็นแบบนั้น​ วันนี้เราอยากนำเสนอศิลปะในรูปแบบต่างๆ​ ให้เพื่อนๆ​ ได้รู้จักเรื่องราวของศิลปะมากขึ้น​ แท้จริงแล้วนั้นศิลปะอยู่รอบๆ​ ตัวเราหรือถ้าจะให้พูดคือ​ เราแทบไม่รู้เลยว่าจริงๆ​ สิ่งที่เห็นเหล่านี้คือศิลปะแขนงหนึ่ง​ ประเภทของศิลปะแบ่งออกได้เป็น​ 2 ประเภทใหญ่ๆ​ คือ​ วิจิตรศิลป์​ (Fine Arts) และ​ ประยุกต์ศิลป์​ (Applied Arts)​

วิจิตรศิลป์​ ​(Fine​ Arts)

ประยุกต์​ศิลป์​ (Applied​ Arts)

วันนี้เรามาลงลึกกันในเรื่อง​ ประยุกต์​ศิลป์​ Applied​ Arts รู้สึกคุ้นๆ​ กับคำนี้ไหมคะ?

ประยุกต์ศิลป์ สามารถแยกคำ​ออกมา​ได้แบบนี้ค่ะ​ ประยุกต์​คือ​ ความสามารถในการประยุกต์สิ่งต่างๆ​ ให้เข้ากับยุคสมัยและเอาไปใช้ได้จริง​ ศิลป์​คือ​ ศิลปะนั่นเองค่ะ​ เมื่อเอา​ 2 คำนี้มารวมกัน​ ประยุกต์ศิลป์คือการประยุกต์ศิลปะเข้ากับการใช้งานได้จริง​ ตรงนี้จะแตกต่างกันกับ​ วิจิตรศิลป์​ (Fine​ ​Arts) โดยสิ้นเชิง​ วิจิตรศิลป์​เน้นไปที่การทำชิ้นงานออกมาแบบไร้ขีดจำกัด​ ไม่มีกฏเกณฑ์​ใดๆ​ หรือเกี่ยวข้องกับการใช้งานใดๆ​ แล้วเราจะมองรู้ได้ยังไงว่า​สิ่งไหนเรียกว่า​ ประยุกต์ศิลป์​ (Fine​ Arts) คำนิยามที่เหมาะสมดูจะเป็น​ การออกแบบสิ่งที่ดูทันสมัยและสามารถใช้งานได้จริง​ เช่นการออกแบบตึก​ เก้าอี้​ ตกแต่งภายใน​ เสื้อผ้า​ สิ่งพิมพ์​ เป็นต้น

ประยุกต์​ศิลป์​ (Applied Arts) จำแนกได้​ 5 ประเภท

1. ส​ถาปัต​ย​กรรม​ (Architecture) หลายๆ​ คนจะคุ้นเคยและเห็นภาพได้ง่ายมากที่สุด​ สิ่งที่เป็นตึกราบ้านช่อง​ อาคารต่างๆ​ การออกแบบสิ่งแวดล้อมที่เข้ามาผสมผสานให้เกิดสภาพแวดล้อมที่ดี​ รวมไปถึงการวางผังเมือง
2. ศิลปอุตสาหกรรม​ (Industrial Design) เรียกได้ว่าเป็นสิ่งที่อำนวยความสะดวกในการใช้ชีวิตประจำวัน​ จำพวกเสื้อผ้า​ เฟอร์นิเจอร์​ รถยนต์​ ทั้งนี้การผลิตขึ้นอยู่กับเทคโนโลยีในการผลิต​ ณ​ ขณะนั้น
3. มัณฑนศิลป์​ (Decorative Art)​ หรือเรียกว่า​ ศิลปะการตกแต่ง​ เช่นการตกแต่งภายใน​ ไม่ว่าจะเป็นตกแต่งภายในบ้าน​ ภายในอาคารเป็นต้น
4. ศิลปหัตถกรรม​ (Art Crafts) คือการทำด้วยมือ​ จึงเป็นงานที่ทำออกมาเพื่อใข้งานและได้คุณค่าทางใจ​ เช่นงานปั้น​ งานสาน​ งานทำมือ​ เป็นต้น
5. พาณิชย์ศิลป์ (Commercial Art)​ การออกแบบเพื่อสนับสนุนการค้าและบริการ​ เช่นการออกแบบ​โปสเตอร์​ รูปเล่ม​ หนังสือ​ ภาพประกอบ​ การประชาสัมพันธ์​ การออกแบบตัวอักษร​ เช่น​ คาลิกราฟฟี่ Calligraphy

ในประยุกต์​ศิลป์​ มีคำหนึ่งซ่อนอยู่ภายใน​ นั่นคือคำว่า​ “ออกแบบ” ในการออกแบบนั้น​ นำมาซึ่งการเกิดคุณ​ค่า​ ประโยชน์​ใช้สอย​ และควบคู่ไปกับความสวยงามของชิ้นงานนั้นๆ​ 

ความหมายของการออกแบบ​ อย่างที่ได้กล่าวไปในข้างต้นว่า​ ศิลปะนั้นอยู่รอบตัวเรา​ ดังนั้นในชีวิตของเราจะขาดศิลปะและการออกแบบไปไม่ได้เลย​ และการออกแบบนั้นถูกเชื่อมโยงเข้ากับทุกขณะของการดำเนินชีวิตในแต่ละวัน​ ศิลปะนั้นจึงอยู่ในทุกแห่ง​ ขอเพียงเราเปิดตาและใจมองดูสิ่งที่อยู่รอบตัวเรา​ 

 มุมมองในการออกแบบ​ เป็นแบบไหนในความคิดหรือความเข้าใจของเราได้บ้าง​ บางคนว่าเพื่อความสวยงาม​ ตามจินตนาการ​ หรือการออกแบบเพื่อการใช้งาน​ เรามาลงลึกไปอีกนิดกับความหมายของการออกแบบ​ แท้จริงแล้วสิ่งที่เราให้ความสำคัญกับการออกแบบคือ​ การออกแบบผลงานโดยไม่เคยมีผู้ใดเคยออกแบบมาก่อน​ การออกแบบความคิดสร้างสรรค์ที่สดใหม่​ ความสนุกในการสร้างสรรค์ชิ้นงาน​ โดยการนำเอาศิลปะการออกแบบเข้ามา​ ที่เรามุ่งเน้นในบทความนี้คือ​ ประยุกต์​ศิลป์​ (Applied​ Arts) งานที่ออกมาจึงมีองค์ประกอบ​ของศิลปะเข้ามาผสมผสาน​ ทั้งเรื่องของการตกกระทบของแสง​ เงา​ และสีที่เกิดขึ้น​บนพื้นผิว​ของสิ่งนั้นๆ​ โดยปรกติแล้วเราจะมองเห็นภาพเป็นแบบ​ 2 มิติ​ และ​ 3 มิติ​ เพื่อให้เห็นภาพมากขึ้น​ว่าเราจะแยกออกได้อย่างไร​ ระหว่าง​ 2 มิติ​ และ​ 3 มิติ​ 

2 มิติ​ คือภาพที่เราเห็นแค่ด้านเดียว​ มองไม่เห็นส่วนมุม​ แสง​ และเงา

• 2 มิติ​ คือภาพที่เราเห็นแค่ด้านเดียว​ มองไม่เห็นส่วนมุม​ แสง​ และเงา
• 3 มิติ​ เราสามารถมองเห็นรูปทรง​ แสง​ เงา​ และสีได้อย่างชัดเจน

  เพื่อนๆ​ เคยสังเกตุ​ไหมคะว่า​ ตึกที่เรามองเห็นนั้นเป็นศิลปะของการออกแบบอย่างหนึ่ง​ เพราะว่าเวลาที่เรามองตึกเดียวกันในตอนเช้า​ กลางวัน​ เย็น​ หรือเวลาค่ำ​ ตึกเดียวกันแต่ให้ความรู้สึกต่างกัน​ เป็นคำอธิบายได้อย่างชัดเจนว่า​ เป็นการนำศิลปะทั้งจากธรรมชาติและการออกแบบมาผสมผสานให้เกิดชิ้นงาน​ ประโยชน์​ใช้สอย​ รวมไปถึงความสวยงาม​ และไม่น่าเชื่อเลยค่ะว่า​ สิ่งที่ซ่อนอยู่ภายใต้การผลิตผลงานชิ้นนึง​ จะมีส่วนสำคัญในการสร้าง​ ความหวัง​ ความฝัน​ และแรงบันดาลใจให้คนมากมาย

ความแตกต่างของแสง​ เงา​ และสีในช่วงแต่ล่ะเวลา

สรุปแล้ว ประยุกต์ศิลป์นั้นคืออะไร

สุดท้ายนี้​วิจิตรศิลป์​และประยุกต์​ศิลป์​แตกต่างกันสุดตัว​ รวมถึงการใช้งานที่แตกต่างกัน​ แต่ไม่ได้หมายความว่า ประยุกต์​ศิลป์​จะไม่ได้มีความคิดสร้างสรรค์​แทรกอยู่​ การถ่ายทอดความคิด​ เป้าหมาย​ ที่ทำให้เกิดคุณ​ค่าในการใช้สอย​ ปรับปรุงผลงานให้มีคุณค่ามากขึ้น ใดใดแล้วศิลปะไม่อาจแยกจากการสร้างสรรค์​และสรรสร้าง​ได้​ งานออกแบบนั้นสามารถเปลี่ยนแปลงความเป็นอยู่ของผู้คน​ ได้อย่างที่เราไม่อาจคาดคิด​ ขอให้เราอยู่ในความสวยงามของงานศิลปะสืบไป​ เพราะศิลปะนั้น​สามารถเร้าโลมจิตใจเราได้ดีทีเดียว